การจัดการเรียนรู้ตามขั้นของอริยสัจ
4
เป็นกระบวนการแสวงหาความรู้ โดยผู้เรีนยพยายามค้นคิดการแก้ปัญหาต่างๆ โดยใช้ลำดับขั้นตอนทั้ง 4 ขั้นของอริยสัจ เป็นแนวทางในการแก้ปัญหาด้วนตนเอง
การจัดการเรียนรู้ตามขั้นทั้ง 4
ของอริยสัจ มีองค์ประกอบดังนี้
1.
หัวข้อปัญหา
2.
ลำดับขั้นตอนการแก้ปัญหา
3.
สรุปแนวทางการแก้ปัญหา
ซึ่งมีขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ดังนี้ โดยศาสตราจารย์ ดร. สาโรช
บัวศรี (
อ้างถึงในสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ 2540 : 201-202 )
ดังนี้
|
ขั้นตอนการสอน
|
เทคนิคสำคัญ
|
|
1.
กำหนดปัญหา
(ขั้นทุกข์ )
1.1
ผู้สอนกำหนดและนำเสนอปัญหาอย่างละเอียด
พยายามให้ผู้เรียนทำความเข้าใจต่อปัญหานั้นตรงหัน
และพยายามเร้าความรู้สึกให้ผู้เรียนเกิดความตระหนักว่าสิ่งที่ผู้สอนนำเสนอนั้นเป็นปัญหาของทุกคน ทุกคนมีส่วนเกี่ยวข้องกับปัญหานั้น และทุกคนจะต้องร่วมมือกันช่วยแก้ปัญหา เพื่อความสุขของทุกคน
1.2
ผู้สอนช่วยให้ผู้เรียนให้ได้ศึกษาพิจารณาดูปัญหาที่เกิดขึ้นด้วยตนเอง
ด้วยความรอบคอบและพยายามกำหนดขอบเขตของปัญหาซึ่งผู้เรียนจะต้องคิดแก้ให้ได้
2.
ตั้งสมมติฐาน
( ขั้นสมุทัย )
2.1
ผู้อนช่วยผู้เรียนให้ได้พิจารณาด้วยตนเองว่าสาเหตุของปัญหาที่ยกขึ้นมากล่าวในขั้นที่ 1 นั้นมีอะไรบ้าง
|
1.1
การอธิบายอย่างกระจ่างชัด สร้างภาพ
เหตุการณ์ให้เห็นผลของการละเลยไม่แก้ปัญหาและการโน้มน้าวชักชวนให้เกิดความตระหนักในความสำคัญของการแก้ปัญหา อาจใช้สื่อที่เหมาะสมในการนำเสนอปัญหาให้สมจริง
1.2
เปิดโอกาศให้ผู้เรียนได้แสดงความคิดเห็นอย่างหลากหลายและทั่วถึงและเขียนความแสดงความคิดเห็นทั้งหมดนั้นบนกระดานเพื่อป้องกันการลืมและเป็นการเสริมให้ผู้เรียนพยายามมีส่วนร่วมในบทเรียน
2.1
ใช้คำถามเร้าให้ผู้เรียนช่วยกันคิดและแสดงความคิดเห็น
ผู้สอนเขียนข้อมูลสาเหตุของปัญหาตามที่ผู้เรียนเสนอไว้คู่กับประเด็นปัญหาที่
1.2 ที่เขียนไว้บนกระดาน
|
|
ขั้นตอนการสอน
|
เทคนิคสำคัญ
|
|
2.2
ผู้สอนช่วยผู้เรียนให้ได้เกิดความเข้าใจตระหนักว่าในการแก้ปัญหาใดๆนั้นจะต้องกำจัดหรือดับ
2.3
ผู้สอนช่วยผู้เรียนให้ได้คิดว่าในการแก้ปัญหาที่สาเหตุนั้นอาจจะกระทำอะไรได้บ้าง คือ
ให้กำหนดสิ่งที่จะกระทำนี้เป็นข้อๆ ไป
3.
ทดลองและเก็บข้อมูล (
ขั้นนิโรธ )
4.
วิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผล ( ขั้นมรรค)
4.1
ช่วยให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจและสรุปได้ว่าในบรรดาการทดลองหรือการกระทำด้วยตนเองหลายๆอย่างนั้น บางอย่างก็แก้ปัญหาไม่ได้ บางอย่างก็แก้ปัญหาได้ชัดเจน การแก้ปัญหาให้สำเร็จจะต้องทำอย่างไรแน่
4.2
เมื่อลงข้อสรุปวิธีแก้ปัญหาได้แล้วให้ผู้เรียนช่วยกันกำหนดแนวทางในการปฏิบัติและลงมือปฏิบัติตามแนวทางนั้นโดยทั่วกัน
รวมทั้งให้ผู้เรียนช่วยกันคิดว่าวิธีการควบคุมและติดตามการปฏิบัติเมื่อแก้ไขปัญหานั้นๆด้วย
|
2.2
ใช้วิธีการอภิปรายเชื่อมโยงเหตุผล
2.3
ให้ตัวอย่างการกำหนดสิ่งที่จะกระทำแล้วเปิดโอกาสและกระตุ้นให้ผู้เรียนแสดงความคิดเห็นในการเสริมแรงผู้เรียนที่แสดงความคิดเห็น เขียนข้อมูลที่ผู้เรียนเสนอไว้บนกระดาน
3
ให้เทคนิคการแบ่งงาน
และการทำงานเป็นกลุ่มและเสนอแนะวิธีการจดบันทึกข้อมูล ผู้สอนอาจให้ผู้เรียนช่วยกันเสนอว่าจะจดบันทึกข้อมูลอย่างไร หรือช่วยกันออกแบบตารางบันทึกข้อมูล
1.1
ให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการวิเคาระห์และเปรียบเทียบข้อมูลที่ได้บันทึกไว้แล้วช่วยกันลงข้อสรุปโดยผู้สอนช่วยเชื่อมโยง ความคิดของผู้เรียนแต่ละคน
1.2
เปิดโอกาสให้ผู้เรียนแสดงความคิดเห็นโดยผู้สอนใช้คำถมกระตุ้นให้ข้อมูลย้อนกลับทบทวนเสริมความสำคัญ
สรุปเชื่อมโยงข้อคิดเห็นของผู้เรียนและบันทึกข้อมูลต่างๆบนกระดาน
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น